Ερώτηση με πρωτοβουλία των βουλευτών Αχαΐας Σίας Αναγνωστοπούλου και Κώστα Μάρκου με θέμα «Καθυστέρηση στην αποζημίωση ιδιοκτητών για την απαλλοτρίωση εκτάσεων για την κατασκευή του Αυτοκινητόδρομου Πατρών-Πύργου», κατέθεσαν στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στον Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών.
Στην κατασκευή της Ολυμπίας Οδού για το τμήμα Πάτρα – Πύργος, βάση της μελέτης του έργου προβλέπεται η δημιουργία Αυτοκινητόδρομου και παράπλευρων οδών (SR). Για τη δημιουργία του Αυτοκινητόδρομου έγινε κήρυξη απαλλοτρίωσης το έτος 2008 και για την δημιουργία των παραδρόμων το έτος 2012. Η απαλλοτρίωση των εκτάσεων των ακινήτων των ιδιωτών έγινε με σχετικό διαχωρισμό εδαφικών περιοχών κατά Δήμο. Έτσι στο τμήμα της Αχαΐας, είχαμε τα ακόλουθα:
Α. Τμήμα Ροίτικα – Μονοδένδρι – Βραχνείκα Τσουκαλείκα – Καμίνια. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η υπ. αριθ. 498/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Λόγω σφαλμάτων στους κτηματολογικούς πίνακες υπάρχουν περισσότεροι από 100 ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί δικαστικά δικαιούχοι της αποζημίωσης αλλά δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε την προσωρινή αποζημίωση επειδή η διεύθυνση απαλλοτριώσεων (Δ25) του Υπουργείου Υποδομών δεν έχει προβεί εδώ και 9 έτη στην διόρθωση των κτηματολογικών πινάκων.
Β. ΤΜΗΜΑ Αλλισός – Κάτω Αχαΐα. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η Υπ. αριθ. 476/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος ορίζει ότι στις απαλλοτριώσεις, η δίκη πρέπει να γίνεται σε ένα μήνα από την έκδοση της απόφασης του πρώτου δικαστηρίου και η απόφαση να βγαίνει σε ένα χρόνο το αργότερο. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις έκανε 12 χρόνια και ήδη οι ιδιοκτήτες έχουν κάνει αγωγή κατά του Ελληνικού Δημοσίου για παραβίαση του Δικαιώματος σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης, αφού έχουν στερηθεί την περιουσία τους από το 2011 και ακόμα δεν έχουν εισπράξει την πλήρη αποζημίωση. Επιπροσθέτως, για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις η αρμόδια υπηρεσία ( διεύθυνση Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Υποδομών) δήλωσε αδυναμία εφαρμογής της απόφασης λόγω μεγάλου όγκου προηγούμενων αποφάσεων και θεωρεί ότι θα εκτελέσει το διατακτικό των υπ. αριθ. 223/2022 και 174/2022 μετά από 2 με 3 χρόνια.
Οι καθυστερήσεις αυτές είσπραξης των νόμιμων αποζημιώσεων σε σημείο που να ελέγχονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα αρμόδια ευρωπαϊκά δικαιοδοτικά όργανα ως παραβαίνουσες το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης ζημιώνει διπλά το ελληνικό Δημόσιο. Αφενός επιβάλλονται πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα που επιβαρύνουν τον δημόσιο προϋπολογισμό, αφετέρου σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων μετά την παρέλευση εξαμήνου από την έκδοση απόφασης καθορισμού της οριστικής αποζημίωσης η αξίωση του πολίτη τοκίζεται με τόκο υπερημερίας εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου.
Οι Βουλευτές ζητούν να μάθουν αν ο Υπουργός θα προβλέψει άμεσα κονδύλια που δεν υπερβαίνουν το ετήσιο κόστος εξαιτίας των τόκων υπερημερίας για την τάχιστη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποζημίωσης των ιδιοκτητών των απαλλοτριωμένων εκτάσεων.
