Τέλος στα σενάρια για πρόωρες εκλογές έβαλε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, κάνοντας λόγο για μία κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή που διαθέτει τη δεδηλωμένη στη Βουλή. Ο κ. Δραγασάκης μιλώντας στον «ΑΘΗΝΑ 9.84» και το Βασίλη Πάικο, υπογράμμισε ότι «η κυβέρνηση διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία και είναι αποφασισμένη να προχωρήσει όλες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς, ώστε να ολοκληρωθεί γρήγορα και με επιτυχία η αξιολόγηση». Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αναφέρθηκε επίσης στις συνεργασίες των κομμάτων, στην οικονομία, στις κινητοποιήσεις των αγροτών και άλλων κοινωνικών ομάδων, στις τηλεοπτικές άδειες και το ΕΣΡ, στο προσφυγικό, στο παράλληλο πρόγραμμα, καθώς και σε άλλα κρίσιμα ζητήματα. Αναλυτικά είπε:
* Για τις κινητοποιήσεις των αγροτών και άλλων κοινωνικών ομάδων:
Δημοσιογράφος: Αυτή την ώρα η κυβέρνησή σας βρίσκεται σε πραγματικό πολυμέτωπο κλοιό. Από τη μια πλευρά ένα είδος παλλαϊκής εξέγερσης με αφορμή το ασφαλιστικό και από την άλλη οι θεσμοί, το κουαρτέτο, οι δανειστές που ζητούν όλο και περισσότερα και το τρίτο μέτωπο ισχυροί εξωθεσμικοί παράγοντες, αυτό που εσείς αποκαλείτε διαπλοκή, που δεν έχουν εγκαταλείψει, όπως φαίνεται, την προσδοκία της αριστερής παρένθεσης και δουλεύουν γι’ αυτή. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι μπορείτε να βγείτε από τον κλοιό αυτό; Πώς θα τα καταφέρετε;
Γ. Δραγασάκης: «Έχουμε πράγματι μια μοναδική σύμπτωση διαδικασιών και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και στον κόσμο, όπου ταυτόχρονα συμβαίνουν πάρα πολλά σε ορισμένες περιπτώσεις με συγκρουσιακό περιεχόμενο. Στην Ελλάδα έχουμε ταυτόχρονα τρεις διαδικασίες. Πρώτον, η διαπραγμάτευση για την πρώτη αξιολόγηση. Όπως όλες οι αξιολογήσεις στο παρελθόν, πολύ περισσότερο θα έλεγα αυτή, έχει τις δυσκολίες της, διότι ήταν δική μας επιλογή να γίνουν όλα τα δυσάρεστα στην αρχή. Ο σχεδιασμός μας είναι μέχρι τον Ιούνιο να έχουμε τελειώσει το 80% -ίσως και παραπάνω- των μέτρων. Δεύτερον, ταυτόχρονα, υπάρχει μια διαδικασία επανακαθορισμού των όρων δράσης του μεγάλου κεφαλαίου στη χώρα μας. Εδώ έχουμε το φαινόμενο της επιχειρηματικότητας. Θέλουμε και πρέπει να πάμε ως κοινωνία σε μια επιχειρηματικότητα που θα λειτουργεί με όρους κοινωνικής ευθύνης. Αυτό εκφράζεται κατ’ εξοχήν άλλα όχι μόνο στο χώρο των μέσων ενημέρωσης και της αδειοδότησης των καναλιών, οι οποίοι αντιδρούν και συμβάλλουν σε ένα κλίμα… Τρίτον, ζούμε ως κοινωνία, μια διαδικασία ανασύνθεσης των κοινωνικών συμμαχιών. Μέχρι τώρα είχαμε μια συμμαχία με άξονα το μνημόνιο, αντιμνημονιακή συμμαχία. Αυτή τη στιγμή, αυτό υπάρχει ως συνέχεια του παρελθόντος, αλλά έχουμε ανάγκη και από κοινωνικές συμμαχίες με βάση την προοπτική και το μέλλον που θέλουμε να δημιουργήσουμε. Για παράδειγμα, όσον αφορά στο αγροτικό, θα το δούμε ως ένα πρόβλημα του παρελθόντος, προσπαθώντας να βοηθήσουμε στην επιβίωση κάποιων καταστάσεων; Ή θα το δούμε με όρους προοπτικής, δηλαδή τι αγροτική οικονομία θέλουμε, τι όρους παραγωγής θέλουμε, τι αγρότες θέλουμε, σε τι καθεστώς ασφάλισης το θέλουμε; Και να το συζητήσουμε αυτό ως κοινωνία και με τους αγρότες γενικά. Δεύτερον, μέχρι τώρα είχαμε μια κοινωνική συμμαχία για την συντήρηση της φοροδιαφυγής, κακά τα ψέματα. Και κάναμε και συγκαλύπταμε τα περισσότερα στρώματα στη φοροδιαφυγή. Μπορούμε να προχωρήσουμε έτσι από εδώ και πέρα; Ή πρέπει να πάμε σε μια κοινωνική συμμαχία με άξονα την ανάπτυξη και το κοινωνικό κράτος και με όρους δίκαιης φορολόγησης, ανακατανομής των βαρών;».
Δημοσιογράφος: Αυτό που περιγράφετε εξηγεί κατά κάποιο τρόπο την εικόνα της κοινωνικής αντίδρασης που υπάρχει αυτή τη στιγμή; Εσείς -η Αριστερά δηλαδή- λέγατε ότι η Αριστερά δεν μπορεί να τα καταφέρει και δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς την κοινωνία στο πλάι της. Αυτή την στιγμή δεν φαίνεται να έχετε την κοινωνία πλάι σας…
Γ. Δραγασάκης: «Είπα αυτά που είπα για να βοηθήσω -αν μπορώ-, πίσω από το γκρίζο, να δούμε πιο συγκεκριμένες συγκρούσεις για να μπορούμε να κάνουμε επιλογές και όχι για να πω ότι δεν υπάρχει το πρόβλημα. Αυτό που ονομάζουμε “η κοινωνία στους δρόμους”, δεν το εκλαμβάνουμε ότι η κοινωνία είναι απέναντι στην κυβέρνηση. Έχουμε πλήρη συνείδηση ότι παραλάβαμε ένα ποτήρι γεμάτο νερό. Ξέραμε ότι μια σταγόνα μπορούσε να δημιουργήσει υπερχείλιση. Τώρα, αν θέλουν κάποιοι να μεγεθύνουν την σταγόνα και να κρύβουν το ποτήρι, εμείς δεν το κάνουμε αυτό».
Δημοσιογράφος: Γιατί δεν βλέπετε ότι είναι απέναντι στην κυβέρνηση αυτές οι εκδηλώσεις;
Γ. Δραγασάκης: «Διότι, τα προβλήματα που έχουμε μπροστά μας για να λύσουμε απαιτούν την κοινωνία ενεργή. Δηλαδή, με τους αγρότες εμείς θέλουμε να συζητήσουμε. Διάβασα χθες κάτι -πιστεύω να μην είναι αλήθεια ή να μην εκφράζει το σύνολο- ότι κάποιες ομάδες αγροτών ζήτησαν αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ. Να το συζητήσουμε αυτό. Πόσοι αγρότες έχουν εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ; Αυτή είναι η εικόνα του αγρότη σήμερα; Πιστεύουμε ότι δεν είναι. Άρα, εμείς θέλαμε την κοινωνία ως το βασικό υποκείμενο που θα καθορίζει με δημοκρατικούς όρους και εκπροσώπησης, αλλά και με τη δική της άμεση συμμετοχή όπου χρειάζεται, θα καθορίσουμε το μέλλον. Δεν φανταζόμαστε μια λύση αυτών -ειδικά- των προβλημάτων που έχουμε σήμερα και τα οποία είναι συσσώρευση των προβλημάτων 6 – 7 ετών, χωρίς την κοινωνία. Απλώς χρειάζεται σωστή ενημέρωση και κατανόηση αυτού που είπα».
Δημοσιογράφος: Δεν θα βοηθούσε, εάν κάνατε και ένα είδος αυτοκριτικής για τις υποσχέσεις που δώσατε, για την εικόνα που δώσατε στο παρελθόν, για το ότι ήσασταν και εσείς πάνω στα τρακτέρ…;
Γ. Δραγασάκης: «Ό,τι κάναμε μέχρι τις εκλογές είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο που ο ίδιος ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. -όχι μόνο η κυβέρνηση-, θα πρέπει να το συζητήσει συγκροτημένα κ.λπ.. Έχουμε ένα δυναμικό στοιχείο, ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μπόρεσε να αλλάξει, να δημιουργήσει την προσδοκία της αλλαγής, έδωσε αυτή την ιδιόμορφη μάχη σε συνθήκες ενός ιδιότυπου πολέμου με την Ευρώπη, βρισκόμαστε εδώ που είμαστε, αλίμονο αν δεν γίνει μια αυτοκριτική ανάγνωση και ένας στοχασμός όλης αυτής της πορείας. Θυμάμαι ότι προεκλογικά, πριν τις εκλογές του Ιανουαρίου, στη δική σας εκπομπή, σε ένα ερώτημά σας είχα πει ότι πρέπει να κρατάμε μικρά καλάθια και ακολούθησε μια θύελλα. Άρα, η απάντησή μου “ναι, βεβαίως και η αυτοκριτική όμως για να μην είναι υποχρεωτική, πρέπει να είναι συγκεκριμένη”».
Δημοσιογράφος: Είναι άλλο όμως η αυτοκριτική που θα κάνετε εσωτερικά -όπως είπατε να το συζητήσετε- και άλλο όμως αυτό που περιμένει να ακούσει ο κόσμος…
Γ. Δραγασάκης: «Βεβαίως. Η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να απολογείται συνεχώς γι’ αυτά που κάνει και γι’ αυτά που δεν κάνει».
Δημοσιογράφος: Η Αριστερά, ακριβώς επειδή είναι Αριστερά, μπορεί να αντέξει πολιτικά αυτό το λαϊκό ξεσηκωμό, τουλάχιστον ως εικόνα ή αποδοκιμασίες στα όρια του προπηλακισμού στελεχών, βουλευτών και υπουργών σας που γίνονται όλο και συχνότερα; Αυτά που βλέπαμε στο παρελθόν τα υφίστασθε εσείς τώρα…
Γ. Δραγασάκης: «Η πολιτική και η χώρα δεν μπορούν να προχωρήσουν χωρίς συγκρούσεις. Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε κρύβοντας τα προβλήματα κάτω από το χαλί, κάνοντας μικροαλλαγές και μικρορυθμίσεις. Πρέπει να σκεφτούμε το μέλλον. Δηλαδή, όσον αφορά στο ασφαλιστικό πρόβλημα, ανεξάρτητα από την άποψη που έχει κανείς για κάποιο θέμα, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι με αυτό το ασφαλιστικό δεν μπορούμε να υποσχεθούμε συντάξεις στα παιδιά μας, ενδεχομένως και στους εαυτούς μας, αν δεν το αλλάξουμε. Η διαδικασία και το περιεχόμενο της αλλαγής ήταν αντικείμενο συζήτησης και διαλόγου. Το θέμα είναι να μπορέσουμε -και αυτό είναι η δική μας ευθύνη, αλλά και όλων μας-, να διαμορφώσουμε ένα δημοκρατικό πλαίσιο όπου αυτή η κοινωνία θα μπορεί να συζητά, να συμφωνεί και να διαφωνεί. Ένα πλαίσιο ευρύτερης συναίνεσης και γι’ αυτό -αν θυμάστε- πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός, εγώ και άλλοι είχαμε μιλήσει για την ανάγκη αλλαγής του ίδιου του πολιτικού συστήματος, ακόμα και του εκλογικού νόμου. Να πάμε, δηλαδή, σε ένα πολιτικό σύστημα, στο οποίο βεβαίως θα υπάρχουν αντιπαραθέσεις, οι οποίες θα εκφράζουν όμως την κοινωνία, αλλά θα υπάρχει ένα πλαίσιο κοινών αρχών και κατανόηση ότι είμαστε μια κοινωνία σε μια δύσκολη φάση -είναι σαν να έχουμε βγει από πόλεμο- και επομένως πρέπει να αμυνθούμε όλοι σε μια λογική κανιβαλισμού που μπορεί να υπάρξει. Μια τύφλωση όπου ο ένας θα προσπαθεί να παίρνει από το διπλανό του, αντί να υπάρξει ενίσχυση της θετικής τάσης που έχουμε σήμερα -και είναι από τα πιο θετικά που έχουμε σήμερα στην κοινωνία μας-, μια τάση αλληλεγγύης, συνεργασίας, μια αυτογνωσία ότι πρέπει να πάμε μπροστά, να δούμε το μέλλον κ.λπ.».
* Για Grexit:
Δημοσιογράφος: Ο κ. Σόιμπλε πρόσφατα επανέφερε το Grexit, δεν ξέρω πόσο τυχαία. Η κα Λαγκάρντ ζητά πολύ βαθιά τομή στο ασφαλιστικό, ώστε να γίνει πολύ ευκολότερη η συζήτηση για το χρέος. Η Κομισιόν διαπιστώνει δημοσιονομικό κενό, που σημαίνει νέα μέτρα. Έχουμε μπροστά μας σκηνές του 2015;
Γ. Δραγασάκης: «Ελπίζουμε όχι. Ο κ. Τσακαλώτος, από την πρόσφατη επίσκεψη του, όπου είχε την ευκαιρία να δει πάρα πολλούς, ακόμα και τον κ. Σόιμπλε, μας μετέφερε μια εικόνα που είχε από την Ευρώπη, με βάση δηλώσεις όλων, ότι κανείς δεν θέλει να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Εγώ παραμένω στη θέση ότι η αρχική μας πρόταση, τον Ιανουάριο που εκλεχτήκαμε, να πάμε σε μια συμφωνία “win win” -όπως τη λέγαμε-, δηλαδή μια συμφωνία αμοιβαία επωφελή, στη βάση ενός κοινού εδάφους… Δεν πέρασε όμως, αλλά θα συνεχίσω να το λέω, διότι παραμένει το πιο σωστό και για εμάς και για την Ευρώπη. Το λέω, διότι και σήμερα, εάν βρεθούμε σε νέα αδιέξοδα, πάλι το δίλημμα θα είναι “θα πάμε να αναζητήσουμε μια λύση στη βάση κοινού εδάφους ή θα υπάρξει μια λογική ισχύος και επιβολής του ισχυρού;”. Οι δηλώσεις που αναφέρατε είναι ανόμοιες μεταξύ τους. Αυτό που είπε η Κομισιόν είναι κάτι στη βάση της συνεννόησης. Δηλαδή, δεν πρόκειται για νέο δημοσιονομικό κενό. Πρόκειται για την συζήτηση για το εάν κάποια από τα μέτρα που έχουμε συμφωνήσει αρκούν… Αυτό το γνωρίζουμε και εμείς. Είναι γύρω στα 700 – 800 εκατ. ευρώ και είναι διαχειρίσιμο. Αυτό που είπαν ο κ. Σόιμπλε και η κα Λαγκάρντ είναι σοβαρά. Ο κ. Σόιμπλε επανέφερε την ιδέα ότι χωρίς υποτίμηση του νομίσματός της, η Ελλάδα δεν μπορεί να βγει από την κρίση, η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει υποτίμηση του νομίσματος της εντός ευρώ, άρα αδιέξοδο. Άρα, πρέπει βγούμε από το ευρώ. Σήμερα έχουμε και μια δημοσιότητα για την πρόταση που είχε κάνει στον κ. Βενιζέλο, την οποία χαρακτήρισε -αν είναι σωστό το δημοσίευμα-, γερμανική πρόταση, όχι πρόταση Σόιμπλε. Αυτό είναι ενδιαφέρον και ελπίζω να έχουμε κάποια αντίδραση από τη Γερμανία. Γιατί είναι σοβαρό αυτό που λέει ο κ. Σόιμπλε και τι δείχνει; Κατά την άποψή μου, δείχνει την αποτυχία της πολιτικής Σόιμπλε στην Ευρώπη. Όταν μια χώρα είναι σε κατάσταση υπερχρέωσης, υπάρχουν τρεις τρόποι για να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της. Το ένα είναι η υποτίμηση του νομίσματος -που εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε-, το δεύτερο είναι “κούρεμα” χρέους και το τρίτο είναι δημοσιονομική προσαρμογή. Εάν όμως η δημοσιονομική προσαρμογή είναι το μόνο μέσο -όπως συμβαίνει στην Ελλάδα-, πάμε σε αδιέξοδο. Εγώ διαβάζω αυτό που λέει ο κ. Σόιμπλε ως μια έμμεση αναγνώριση ότι η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον -έχουμε φτάσει στην υπερχείλιση του ποτηριού που έλεγα πριν- και άρα, πρέπει να δούμε τι θα γίνει με το χρέος».
* Για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και το χρέος:
Δημοσιογράφος: Δεν ξέρω αν και εκείνος το έλεγε με τη λογική αυτή, εσείς το διαβάζετε έτσι… Θα ήθελα την πρόβλεψή σας για την αξιολόγηση και το λέω αυτό, διότι ο πρωθυπουργός δείχνει να ανησυχεί -το λέει κιόλας- μήπως τραβήξει σε μάκρος, που δεν πρέπει. Τα δημοσιεύματα, οι πληροφορίες για κάποιες δυστοκίες υπάρχουν. Βρισκόμαστε σε ένα μεσοδιάστημα που περιμένουμε να ξαναέρθει το κουαρτέτο και να δούμε τι θα γίνει.
Γ. Δραγασάκης: «Πρώτον, να πω και εγώ γιατί είναι σημαντική αυτή η αξιολόγηση. Διότι, από την επιτυχή και γρήγορη ολοκλήρωσή της, εξαρτάται όλος ο σχεδιασμός που έχουμε για τη χώρα. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι θα τελειώσει η αξιολόγηση τώρα, θα ληφθούν ορισμένα σημαντικά μέτρα από τον κ. Ντράγκι, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που θα αυξήσουν την ρευστότητα στην οικονομία. Τρίτον, θα ψηφίσουμε εμείς ορισμένα μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, όπως είναι ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ένα καινούργιο σχέδιο ανάπτυξης και μια σειρά από άλλα μέτρα. Και έχοντας κάνει και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, προχωρούμε μετά στη βαθμιαία άρση, μέχρι τέλος των κεφαλαιακών ελέγχων και ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο του 2016. Ανάκαμψη της απασχόλησης και της οικονομίας. Αρχές του επόμενου χρόνου προσδοκούμε ότι μπορούμε να βγούμε στις αγορές».
Δημοσιογράφος: Δεν βάλατε όμως μέσα την έναρξη της συζήτησης για το χρέος…
Γ. Δραγασάκης: «Σωστό. Και αυτό αρχίζει. Αυτό είναι το σχέδιο. Εάν αυτό το σχέδιο χαλάσει, είμαστε στο μηδέν. Αυτό δεν αφορά μόνο την κυβέρνησή μας, αφορά τη χώρα, όλες τις πολιτικές δυνάμεις και την ίδια την Ευρώπη».
Δημοσιογράφος: Ποιος μπορεί να ξέρει περισσότερο και καλύτερα από εσάς εάν υπάρχουν πιθανότητες να χαλάσει το σχέδιο;
Γ. Δραγασάκης: «Μέσα στη διαπραγμάτευση υπάρχουν δύο πράγματα. Το πρώτο είναι η διαπραγμάτευση για το εάν υλοποιήσαμε το πρόγραμμα που συμφωνήσαμε. Αυτή η διαπραγμάτευση πάει καλά. Έχουμε θετικά σχόλια από όλους κ.λπ.. Υπάρχει μια δεύτερη πλευρά τώρα, το εάν το ΔΝΤ θα μπει στο πρόγραμμα. Εδώ και ένα χρόνο η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα είναι σε εκκρεμότητα και το πρόγραμμα λήγει και τυπικά 31 Μαρτίου. Αυτή η δεύτερη πλευρά δημιουργεί το πρόβλημα, διότι δεν ελέγχεται από εμάς. Το τι ακριβώς θέλει να κάνει το ΔΝΤ, το τι ακριβώς θέλουν οι Ευρωπαίοι, το τι θέλουν μεταξύ τους οι Ευρωπαίοι να κάνουμε, εκεί υπάρχει ένα μαύρο κουτί με υψηλούς βαθμούς αδιαφάνειας και αυτό δυσκολεύει τα πράγματα. Γι’ αυτό εμείς λέμε “βρείτε τα μεταξύ σας”, αλλά το ορόσημο είναι αυτό».
Δημοσιογράφος: Εάν τα βρουν μεταξύ τους σε βάρος μας, δηλαδή στην πιο σκληρή γραμμή του ΔΝΤ, έχουμε εμείς περιθώρια πλέον;
Γ. Δραγασάκης: «Το ΔΝΤ λέει δύο πράγματα. Καταρχήν αναγνωρίζει κάποια λάθη. Είναι σαν το συγνώμη, λέει “με συγχωρείτε”, αλλά συνεχίζει την ίδια πολιτική. Λέει πρώτον, ότι για να λυθεί το ελληνικό πρόβλημα πρέπει να συντρέξουν δύο παράγοντες, “μεταρρυθμίσεις” και κούρεμα του χρέους. Εμείς περισσότερες μεταρρυθμίσεις από αυτές που κάνουμε δεν μπορούμε να κάνουμε -δεν μπορούμε να πάρουμε άλλα μέτρα, να βγούμε έξω από την συμφωνία-, για να κλείσουμε την συμφωνία αυτή συμφωνήσαμε να μειωθούν οι δαπάνες για το ασφαλιστικό κατά 1%. Αυτό προσπαθούμε να το κάνουμε. Εάν μας πει κάποιος το 1% να γίνει 2%, “σπάει” η συμφωνία, δεν υπάρχει συμφωνία».
Δημοσιογράφος: Λέτε ότι δεν μπορεί να φτάσουμε εκεί;
Γ. Δραγασάκης: «Λέω ότι αυτό που λέει το ΔΝΤ έχει την σημασία του, αλλά στο τέλος πρέπει να κλείσει το θέμα αυτό στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχουμε και όχι απαίτηση για νέα μέτρα εκτός συμφωνίας. Υπάρχει και ένα θέμα εδώ στο οποίο εμείς επιμένουμε. Ζούμε σε μια δημοκρατία και θέλουμε να σεβόμαστε τη λαϊκή εντολή. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου θεωρούμε ότι πήραμε μια λαϊκή εντολή να υλοποιήσουμε την συμφωνία με όσο το δυνατόν πιο δίκαιο τρόπο και να εφαρμόσουμε και παράλληλες δράσεις, αυτό που ονομάσαμε παράλληλο πρόγραμμα. Δεν μπορεί το όποιο μνημόνιο να μας βγάλει από αυτές τις δράσεις».
* Για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών:
Δημοσιογράφος: Επειδή μιλήσατε για το ενδεχόμενο αδιεξόδου, χωρίς να το θεωρείτε αρκετά πιθανό, υπάρχουν πολλά σενάρια εξελίξεων… Σενάριο εκλογών υπάρχει; Υπάρχει σήμερα μια συνέντευξη του κου Καμμένου στην εφημερίδα “Real” που λέει ότι “αν είναι παράλογες οι απαιτήσεις των δανειστών, το λόγο έχει ο λαός”. Τα σενάρια εκλογών έχουν βάση;
Γ. Δραγασάκης: «Έχουμε μια κυβέρνηση που έχει νωπή λαϊκή εντολή και έχει τη δεδηλωμένη στη Βουλή. Πώς να πάμε σε εκλογές; Έχουμε την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, με βάση τους 153. Έχουμε μια πολιτική, η οποία κινείται εντός της λαϊκής εντολής που πήραμε. Επομένως, μπορεί να είναι προσωπικές απόψεις… Θεωρώ ότι η κυβέρνηση αυτή είναι στη γραμμή να υλοποιήσουμε αυτά που συμφωνήσαμε και με τους θεσμούς, τους δανειστές και με τον ελληνικό λαό στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αυτό θα κάνουμε. Ούτε ατραπό διαφυγής αναζητούμε, ούτε ηρωική έξοδο. Αναζητούμε τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που θα μας επιτρέψουν να κάνουμε αυτά που λέγαμε».
* Για την πιθανότητα αλλαγής της σύνθεσης της κυβερνητικής πλειοψηφίας:
Δημοσιογράφος: Είπατε πριν από λίγο ότι βεβαίως έχετε πρόσφατη λαϊκή εντολή, έχετε τη δεδηλωμένη. Έχετε επεξεργαστεί άραγε σενάρια σε περίπτωση απώλειας της δεδηλωμένης; Εξετάζετε το ενδεχόμενο, εάν χρειαστεί, δεδομένου ότι δεν αντέχει η χώρα νέες εκλογές, να πάτε σε νέα πλειοψηφία στη Βουλή; Όχι οικουμενική, με το ΠαΣοΚ και το Ποτάμι για παράδειγμα, προς προοδευτική κατεύθυνση…
Γ. Δραγασάκης: «Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο. Περάσαμε ένα χρόνο με εξαιρετικές δυσκολίες, με κλείσιμο τραπεζών και σας επισημαίνω ότι αυτός ο χρόνος -σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat προχτές, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- έκλεισε με μηδέν ύφεση. Έχουμε μια μικρή ανάκαμψη της απασχόλησης, όχι ακόμα σε σταθερές βάσεις. Έχουμε μια σειρά από θετικά σημάδια, ότι μόλις σταθεροποιηθεί και γίνει η αξιολόγηση, θα έχουμε μια ανάκαμψη των επενδύσεων. Άρα, έχουμε ένα θετικό σενάριο πάνω στο οποίο μπορούμε να πατήσουμε. Όχι ότι έτσι θα λυθούν όλα τα προβλήματα, αλλά ακόμα και το ασφαλιστικό, το φορολογικό και όλα μπορείς να τα αντιμετωπίσεις κάπως καλύτερα, αν η οικονομία σου είναι σε τροχιά ανάπτυξης και όχι ύφεσης. Εμείς αυτό δεν θέλουμε να το χαλάσουμε. Δεν θέλουμε με δική μας ευθύνη αυτό το σενάριο να ανατραπεί ή να αλλοιωθεί. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να συνεχιστεί αυτό το σενάριο, αν βρεθούμε σε δυσκολία. Ακόμα και αν βρεθούμε σε δυσκολία, εμείς κάναμε μια ανάλυση σύμφωνα με την οποία η κρίση που ζούμε δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κοινωνική και πολιτική. Άρα, έχουμε ανάγκη από ένα νέο πολιτικό σύστημα. Για να διευκολύνουμε την ύπαρξη κομμάτων αρχών, κομμάτων που θα ανταγωνίζονται με βάση προγράμματα, κομμάτων που δεν θα πλήττονται από προβλήματα διαφθοράς, είμαστε διατεθειμένοι να ανοίξουμε και το θέμα του εκλογικού νόμου, ακόμα και την κατάργηση…».
Δημοσιογράφος: Πότε;
Γ. Δραγασάκης: «Αυτό είναι συλλογικό θέμα της κυβέρνησης. Θεωρώ ότι ίσως έπρεπε να έχει ήδη γίνει. Είναι ευθύνη της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού να ορίσουν τις διαδικασίες. Αρχικά είχαμε πει να γίνει μαζί με το σύνταγμα. Το έχουμε αποσυνδέσει ως κάτι που μπορεί να ανοίξει άμεσα…».
Δημοσιογράφος: Επειδή χώρα δεν αντέχει νέες εκλογές, αν βρεθούμε σε αδιέξοδο με τους δανειστές ή τη δεδηλωμένη, επεξεργάζεστε κάποιο σχέδιο νέας δεδηλωμένης με τη δημοκρατική αντιπολίτευση;
Γ. Δραγασάκης: «Είπα πριν ότι δεν βλέπω εκλογές, διότι δεν έχει νόημα. Τα αδιέξοδα πάντα τα λύνει η δημοκρατία. Δηλαδή, δεν πρέπει να υπάρξει και μια φοβία, μην τυχόν προσφύγουμε στο λαό. Η απάντησή μου είναι θεωρητική, για να μην υπάρξουν σχόλια. Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που από ορισμένες απόψεις μοιάζει με την κατάσταση μιας χώρας που βγαίνει από πόλεμο και έχει ανάγκη από μεγάλη ανασυγκρότηση, οικονομική, κοινωνική, θεσμική. Ιστορικά γνωρίζουμε ότι αυτές οι ανασυγκροτήσεις δεν γίνονται από ένα κόμμα, εκτός από σπάνιες περιπτώσεις. Απαιτούν συνασπισμό κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Άρα, στην αντίληψη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. όχι μιας μονοκομματικής κυβέρνησης, αλλά ενός συνασπισμού δυνάμεων… Βέβαια, αυτές οι δυνάμεις πρέπει να έχουν προγραμματικές συγκλίσεις, πρέπει να είναι αξιόπιστες από το λαό…».
Δημοσιογράφος: Προγραμματικές συγκλίσεις μπορείτε να έχετε με τις δυνάμεις που σας ανέφερα πολύ μεγαλύτερες από αυτές που έχετε με τον κ. Καμμένο…
Γ. Δραγασάκης: «Γι’ αυτό σας απαντώ στο ερώτημά σας με το μηχανισμό που θα μας πάει εκεί. Δηλαδή, η αλλαγή του εκλογικού νόμου θα μας βοηθήσει όλους, διότι όλοι πρέπει να κάνουμε επανατοποθετήσεις με βάση το μέλλον. Δεν είναι παράλογο να είμαστε όλοι παγιδευμένοι σε εμπάθειες και διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος. Από την στιγμή που έχουμε έναν ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με λαϊκή εντολή, ένα πρόγραμμα -και εννοώ το ευρύτερο πρόγραμμα- που γενικά έχει εγκριθεί από τον ελληνικό λαό δύο φορές, έχουμε έναν άξονα και μια βάση για να μιλήσουμε για ευρύτερες συγκλίσεις».
* Για την αδειοδότηση της επιχειρηματικότητας και τα capital controls:
Δημοσιογράφος: Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών έγινε και μάλλον επιτυχώς. Από εκεί και έπειτα πρώτον, η αδειοδότηση της επιχειρηματικότητας εκκρεμεί. Για πόσο; Τα capital controls για πόσο ακόμα;
Γ. Δραγασάκης: «Οι τράπεζες είναι σε κατάσταση να λειτουργήσουν ως τράπεζες, δηλαδή να χρηματοδοτούν την οικονομία όταν δεν έχουν δεσμεύσει τις καταθέσεις και τα κεφάλαια τους σε κόκκινα δάνεια. Έχουμε ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο στην ουσία είναι παγιδευμένο υπό το βάρος του “βουνού” των κόκκινων δανείων. Ο βασικός λόγος που χρειάστηκε να γίνει και αυτή η ανακεφαλαιοποίηση είναι ότι η προηγούμενη δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Σήμερα προχωράμε σε ένα σχέδιο που θα επιτρέψει να αρχίσουν οι ρυθμίσεις των κόκκινων δανείων -στεγαστικών και επιχειρηματικών-, δημιουργείται στην ουσία ένα τεράστιο θεσμικό “οπλοστάσιο”. Αυτό, όταν αρχίσουν να ρυθμίζονται τα κόκκινα δάνεια, θα αποδεσμεύει πόρους και θα μπορεί το τραπεζικό σύστημα να χρηματοδοτεί την οικονομία. Σύμφωνα και με τη διεθνή εμπειρία, θα αργήσουν οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες να κάνουν αυτό που θυμόμαστε ότι έκαναν παλιά… Η κυβέρνηση δουλεύει στη λογική ενός συμπληρωματικού τραπεζικού συστήματος, το οποίο θα έχει όποιες τράπεζες είναι εκτός των τεσσάρων -μιλάμε για την Τράπεζα Αττικής, την οποία πιέζουμε να εκσυγχρονιστεί και να παίξει ενεργότερο ρόλο-, είναι συνεταιριστικές, οι οποίες μπορεί να αυξηθούν και να έχουμε τοπικά πιστωτικά ιδρύματα. Τρίτον και σημαντικότερο, δημιουργούμε ένα εργαλείο, ένα είδος αναπτυξιακής τράπεζας, αλλά δεν πρέπει να τη λέμε τράπεζα γιατί δεν θα στηρίζεται σε καταθέσεις αλλά θα χρησιμοποιεί διάφορους πόρους και η οποία θα χρηματοδοτεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις… Προχωράμε, αυτό είναι το εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουμε. Καταρχήν, ένας θεσμός που υπάρχει λέγεται ΕΤΕΑΜ, αλλά θα διευρυνθεί ο ρόλος του, θα γίνει ένα είδος πολυεργαλείου και εντός των ημερών θα γίνουν οι νομοθετικές πρωτοβουλίες για να αλλάξει ο χαρακτήρας του και να αρχίσει να λειτουργεί».
* Για τις τηλεοπτικές άδειες και το ΕΣΡ:
Δημοσιογράφος: Τηλεοπτικές άδειες, συγκρότηση ΕΣΡ… Φαίνεται ότι το ζήτημα έχει μπλοκαριστεί. Έχετε μέσο διεξόδου;
Γ. Δραγασάκης: «Η κυβέρνηση έχει προσανατολισμό να κάνει τα πάντα, να συγκροτηθεί το ΕΣΡ και να παίξει τον ρόλο του. Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν συμβεί αυτό, τότε η κυβέρνηση θα προχωρήσει στο διαγωνισμό για τις άδειες. Αναζητούνται νομικές φόρμουλες να το κάνει. Πριν από κάποια χρόνια υπήρξε μια ρύθμιση σύμφωνα με την οποία όλες οι ανεξάρτητες αρχές να ορίζονται από την πλειοψηφία των 4/5, από τη διάσκεψη των προέδρων, σύμφωνα με το σύνταγμα. Τότε αυτό ακούστηκε δημοκρατικό. Δυστυχώς, απ’ ό,τι φαίνεται στην πράξη, αυτό προϋπέθετε ένα δικομματισμό που να λειτουργεί ως καρτέλ. Δηλαδή, απαιτούσε δύο κόμματα που είχαν κοινά συμφέροντα και υπήρχε μεταξύ τους μια συνεννόηση υψηλού επιπέδου. Από τη στιγμή που αυτό το σύστημα άρχισε να μπαίνει σε κρίση, το 2010, δεν μπορούν να βγουν με αυτό τον τρόπο ανεξάρτητες αρχές… Έχουμε κατά νου κάποια προβλήματα που πρέπει να δούμε πώς θα τα ξεμπλοκάρουμε. Είτε πρέπει να πιεστούμε για να υπάρξουν συναινέσεις και συμφωνίες, διαφορετικά ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι θα υπάρξουν επικίνδυνες εμπλοκές. Όσον αφορά στα κανάλια, υπάρχουν δύο λογικές που συζητούνται. “Τι δουλειά έχει η κυβέρνηση να ασχολείται με τα κανάλια; Αφήστε τους, όσοι είναι να επιβιώσουν, όσοι είναι να κλείσουν”. Δεν συμφωνούμε με αυτή τη λογική. Οι αγορές πρέπει να ρυθμίζονται, διότι εάν δεν γίνεται αυτό, υπάρχουν ανεξέλεγκτες συνέπειες στην κοινωνία. Επειδή έχω την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος, υπήρξε ένα σύστημα που βασιζόταν στην εξής λογική “μπορείτε να παίρνετε δάνειο για να κάνετε μια επιχείρηση και τους τόκους του δανείου να τους πληρώνει ο δανειστής, η τράπεζα, δίνοντας σας διαφήμιση”. Το λέω καθ’ υπερβολήν, διότι τα έσοδα δεν είναι μόνο η διαφήμιση και η διαφήμιση δεν είναι μόνο τραπεζική. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται αυτό το πράγμα. Και επειδή μιλήσατε για αυτοκριτική, βεβαίως οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική από το πρωί μέχρι το βράδυ, αλλά δεν υπάρχουν και άλλες κοινωνικές δυνάμεις που επηρεάζουν την κοινωνία, οι οποίες εμφανίζονται διαρκώς ως εισαγγελείς; Δεν έφτασε η στιγμή να ακουστούν κάποιες αλήθειες και από εκείνη την πλευρά; Μπορεί αυτό το μοντέλο επιχειρηματικότητας να λειτουργεί; Να μην μπορεί κανείς να πάρει δάνειο και να παίρνουν μόνο οι επιχειρήσεις που συμβαίνει να έχουν μια σχέση και να ελέγχουν τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης;…».
Δημοσιογράφος: Επομένως, μένετε στην ανάγκη εποπτείας του κράτους έτσι κι αλλιώς και έτσι δικαιολογείτε και την άποψη της κυβέρνησης για το ρόλο που θα πρέπει να παίζει το κράτος…
Γ. Δραγασάκης: «Μένουμε στην άποψη ότι πρέπει να έχουμε ρυθμισμένες και όχι αρρύθμιστες τις αγορές. Αυτό αφορά το ραδιοτηλεοπτικό πεδίο, τα στοιχήματα και τον τζόγο -όπου υπάρχει επίσης μια ανεξέλεγκτη κατάσταση-, το παρεμπόριο, τις ανεξέλεγκτες εισαγωγές προϊόντων “μαϊμού”. Είμαστε ένα τραυματισμένο κράτος από τα επτά χρόνια ύφεσης, από τα έξι χρόνια μνημόνια και λιτότητας και από αντιλήψεις που έλεγαν ότι “όσο συρρικνώνεται το κράτος, τόσο θα ευημερεί η κοινωνία”».
* Για τους διορισμούς συγγενών από στελέχη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.:
Δημοσιογράφος: Όσο κι αν υπερβάλλουν κάποια μέσα, όσο κι αν σας πολεμούν, υπάρχει θέμα νεποτισμού στην κυβέρνηση, οικογενειοκρατίας. Δεν θα έπρεπε να διαφυλάξετε πάση θυσία αυτό που ονομάζετε ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς; Ο πρωθυπουργός δίνει την εντύπωση ότι έχει απεριόριστη ανοχή απέναντι στα φαινόμενα αυτά.
Γ. Δραγασάκης: «Τα προβλήματα της κυβέρνησης είναι και οι εφεδρείες της για το μέλλον, με την έννοια ότι συμβαίνουν πράγματα που δεν τα θέλουμε. Αν τα θέλαμε θα ήταν πρόβλημα. Αυτά που αναφέρετε, στο βαθμό που υπάρχουν, είναι αυτά τα οποία δεν τα θέλουμε και με αυτή την έννοια, η επίλυσή τους, θεωρώ ότι είναι και μια εφεδρεία για την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση αυτή πληρώνει ένα λάθος. Παραλάβαμε την κυβέρνηση και το κράτος χωρίς απογραφή και χωρίς καταγραφή… Αυτό έστω και εκ των υστέρων πρέπει να γίνει. Δεν γνωρίζω που θα φτάσει η κατάσταση σε κάποια σημεία… Επιπλέον, ο τομέας που συζητάμε αποτελεί ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα της κυβέρνησης. Επειδή ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δεν υπήρξε ποτέ ένα μεγάλο μαζικό κόμμα, συν η λογική και οι αξίες της Αριστεράς, είμαστε μια κυβέρνηση χωρίς μεγάλες πιέσεις για ρουσφέτια, να βάλουμε τους δικούς μας κ.λπ. και επομένως είμαστε εκείνη η κυβέρνηση που μπορεί να δημιουργήσει επιτέλους ένα αξιοκρατικό σύστημα σε όλα τα επίπεδα του δημοσίου και ιδιαίτερα στα επίπεδα της υψηλής ευθύνης… Από το 1990 που είχα μια εμπλοκή στην τότε οικουμενική κυβέρνηση, από τότε μου είχε κάνει εντύπωση ο τριτοκοσμικός τρόπος με τον οποίο στελεχώνουμε το κράτος. Τώρα, τι έγινε; Προφανώς έγινε μια καθυστέρηση από την κυβέρνηση. Άφησε το πράγμα χωρίς να το ελέγξει επαρκώς και με τον κατάλληλο τρόπο. Όμως, η κυβέρνηση δεν έχει πει τον τελευταίο της λόγο και ας συγκρατηθούν κάποιοι που βιάζονται να βγάλουν δύσκολα συμπεράσματα. Πρώτον, σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες η Βουλή θα συζητήσει το νομοσχέδιο Βερναρδάκη και δεύτερον εγώ έχω παραγγείλει από μήνες μια μελέτη από το Ελληνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης για τον τρόπο που επιλέγουν παγκοσμίως τα στελέχη του δημοσίου. Μπορεί να γίνονται λάθη…».
Δημοσιογράφος: Πάντως μέχρι να πείτε τον τελικό σας λόγο, λίγη προσοχή δεν θα έβλαπτε…
Γ. Δραγασάκης: «Πέρα από την κυβέρνηση υπάρχει και ατομική ευθύνη. Υπάρχουν βουλευτές, παράγοντες γενικότερα, που προσέχουν ως κόρη οφθαλμού αυτό το θέμα και υπάρχουν και άλλοι που είναι πιο χαλαροί στην συνειδητοποίηση του προβλήματος… Υπάρχει μια προσωπική διάσταση. Καθένας μας πρέπει να φροντίζει αυτό που λέμε “ο Καίσαρας, η γυναίκα του Καίσαρα”».
Δημοσιογράφος: Δεν θα έπρεπε ο κ. Τσίπρας και εσείς ως αντιπρόεδρος να είστε πιο αυστηροί στα φαινόμενα αυτά; Να μην δείχνετε αυτή την ανοχή;
Γ. Δραγασάκης: «Ενδεχομένως ναι».
* Για την περιφρόνηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου από πολλούς υπουργούς:
Δημοσιογράφος: Από την άλλη μεριά, γιατί πολλοί υπουργοί σας περιφρονούν τόσο επιδεικτικά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο.. Έχουμε φοβερά φαινόμενα. Ακόμα και ο πρόεδρος της Βουλής διαμαρτύρεται… Δεν παρίστανται στον κοινοβουλευτικό έλεγχο πολλοί υπουργοί σας και μάλιστα πολύ συχνά.
Γ. Δραγασάκης: «Δεν είμαι αρμόδιος για να σας απαντήσω σε αυτό. Σε αυτό που λέμε μοντέλο διακυβέρνησης, απέχουμε πολύ ακόμα από το να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης και βλέπω να γίνονται πράγματα τα οποία κατήγγειλα και εγώ ως βουλευτής στο κοινοβούλιο στο παρελθόν. Μια ισχυρή εξήγηση σε αυτό -όχι άλλοθι, γιατί πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε-, είναι ότι η φάση της διαπραγμάτευσης, όλος αυτός ο χρόνος και το κλίμα που δημιουργείται με τη διαπραγμάτευση και η εποπτεία που έχει επιβληθεί δημιουργούν μια κατάσταση περιορισμένης δημοκρατίας. Ακόμα και κάποια νομοσχέδια που περάσαμε τότε, οι 100 δόσεις κ.λπ., έγιναν ως μονομερής ενέργεια… Γι’ αυτό επιμένουμε να τελειώσει η πρώτη αξιολόγηση, να πάμε σε μια φάση όπου οι όποιες μνημονιακές δεσμεύσεις θα αποτελούν μια μειοψηφία, για να θέσουμε τα πιο ουσιαστικά θέματα που για εμένα δεν είναι τόσο το περιεχόμενο των μέτρων και των νομοσχεδίων μόνο, κυρίως είναι πώς θα κυβερνιέται αυτή η χώρα. Θα κυβερνιόμαστε ως μια ανεξάρτητη, αυτόνομη δημοκρατία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης ή μια ιδιόμορφη κατάσταση, εποπτευόμενη κ.λπ., τη μια με το ένα πρόσχημα, την άλλη με το άλλο; Αυτό είναι ένα τεράστιο ανοιχτό κεφάλαιο».
* Για το παράλληλο πρόγραμμα:
Δημοσιογράφος: Μιας και μιλήσατε για μονομερείς ενέργειες, το παράλληλο πρόγραμμα το οποίο είχε αποσυρθεί επειδή εκρίθη ότι περιλαμβάνει μονομερείς ενέργειες, το περιμέναμε τον Ιανουάριο. Δεν έχει έρθει ακόμα, πρόκειται να έρθει. Έχουν καμφθεί οι ενστάσεις των δανειστών στα ζητήματα που έχουν και δημοσιονομικό κόστος;
Γ. Δραγασάκης: «Θέλω να πιστεύω ότι επρόκειτο για παρεξήγηση με την εξής έννοια. Το μνημόνιο, η συμφωνία που κάναμε είναι ορισμένοι όροι που θέτουν οι δανειστές προκειμένου να μας δώσουν το δάνειο. Η χώρα για να κυβερνηθεί έχει πάρα πολλές αλλαγές και εκκρεμότητες από το παρελθόν που πρέπει να κάνει. Δεν είναι δουλειά των δανειστών να μας πουν πώς θα οργανώσουμε το πολιτικό μας σύστημα, το κράτος κ.λπ.. Βεβαίως αυτά που θα κάνουμε θα πρέπει να σέβονται το ευρύτερο πλαίσιο. Υπάρχει όρος μέσα στην συμφωνία. Εάν καταφέρουμε να βελτιώσουμε την εισπραξιμότητα του Φ.Π.Α. και εξοικονομήσουμε 1 – 2 δισ. ευρώ, είναι δική μας ευθύνη πώς θα διαθέσουμε αυτά τα χρήματα. Αν από τον έλεγχο των λιστών, εξοικονομήσουμε χρήματα, είναι δική μας δουλειά. Έχουμε πει ότι πρέπει να υπάρξει ένα ειδικό ταμείο όπου θα μπαίνουν αυτοί οι πόροι. Άρα, η παρεξήγηση που έγινε τότε ήταν ότι είχαμε ένα νομοσχέδιο το οποίο κακώς ονομάστηκε “παράλληλο πρόγραμμα”. Αυτό το νομοσχέδιο θα έρθει την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή. Αυτό που εκκρεμεί είναι ότι εμείς ετοιμάζουμε ένα συνολικό πρόγραμμα παράλληλων δράσεων, παράλληλων με την έννοια ότι όσο κάνουμε τα μνημονιακά θα κάνουμε και τα άλλα. Αυτό το πρόγραμμα θα μας βγάλει από την κρίση. Δεν περιμένουμε από το μνημόνιο».
Δημοσιογράφος: Δεν το περιμένουμε νωρίς πάντως, έτσι;
Γ. Δραγασάκης: «Από άποψη προετοιμασίας είναι έτοιμο. Υπήρχε εν μέρει επεξεργασμένο και από πριν. Όταν λέμε “παράλληλο πρόγραμμα”, στην ουσία είναι το πρόγραμμα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και της κυβέρνησης… Αυτό που έρχεται την επόμενη εβδομάδα είναι το νομοσχέδιο».
* Για το προσφυγικό και το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Σένγκεν:
Δημοσιογράφος: Ακούσαμε πάλι την κα Μέρκελ να θέτει θέμα εξωτερικών συνόρων. Έχουμε αντιδράσεις πολλών δημάρχων, κατοίκων για τα hot spots. Υπήρχε η εντύπωση ότι ο κ. Μουζάλας, ο οποίος τρέχει, έχει εγκαταληφθεί από την κυβέρνηση και τρέχει μόνος του. Υπάρχει ακόμα ο κίνδυνος εξόδου από το καθεστώς Σένγκεν;
Γ. Δραγασάκης: «Όχι, τέτοιος κίνδυνος ούτε υπήρξε και προσωπικά πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει. Οι τρεις διαδικασίες που λέγαμε στην αρχή ότι συντελούνται στη χώρα αυτή την στιγμή ταυτόχρονα και δημιουργούν και αυτό το τοπίο, συντελούνται στο φόντο δύο άλλων ευρύτερων εξελίξεων. Η μία είναι το προσφυγικό που πρέπει να το δούμε ως ένα παγκόσμιο πρόβλημα με βάθος και η δεύτερη είναι ότι ζούμε μια νέα φάση της παγκόσμιας οικονομικής εξέλιξης. Δεν αποκλείεται να είμαστε στην αρχή μιας νέας παγκόσμιας κρίσης με αυτά που γίνονται στην Κίνα, στη Βραζιλία και αλλού. Μια μικρή άνοδος των επιτοκίων των Η.Π.Α ήταν αρκετή για να υπάρξουν κύματα φυγής κεφαλαίων. Το προσφυγικό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Ό,τι και να λέμε δεν πρέπει να ξεχνάμε την αφετηρία του, τους πολέμους και τις επεμβάσεις στις χώρες αυτές. Ορισμένες πολιτικές δυνάμεις που τώρα μας κάνουν μαθήματα είχαν υποστηρίξει αυτές τις παρεμβάσεις. Από την επέμβαση στο Ιράκ άρχισε η αποσταθεροποίηση της περιοχής».
Δημοσιογράφος: Ναι, αλλά επειδή δεν περνάει τόσο από το χέρι μας το τι θα γίνει με όλα αυτά, από αυτά που περνούν από το χέρι μας και από αυτά που υφιστάμεθα και σε σχέση με τους συμμάχους μας…
Γ. Δραγασάκης: «Το λέω αυτό, διότι αν κανείς αποξενώνεται από την αιτία των προβλημάτων, τα πάντα είναι ένα αδιέξοδο. Το δεύτερο που έχουμε είναι η γεωγραφία. Ζούμε σε μια χώρα, που, όσο υπάρχουν προβλήματα στη Μέση Ανατολή, θα είμαστε πάντα η πύλη… Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση μας. Πρέπει να έχουμε μια στρατηγική που θα λαμβάνει υπόψη της αυτά τα δεδομένα. Δεν είναι ένα προσωρινό πρόβλημα από το οποίο μπορούμε να ξεφύγουμε, λέγοντας “εγώ δεν θέλω στη γειτονιά μου να γίνει ένα κατάλυμα, να γίνει αλλού”. Πρέπει να το δούμε ως κοινωνία με όρους συλλογικής ευθύνης και προοπτικής. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κίνδυνος να μας βγάλει κανείς από την Σένγκεν. Υπάρχει όμως κίνδυνος το πρόβλημα να γίνει ανεξέλεγκτο. Η Ευρώπη δεν έχει αυτή τη στιγμή την συνοχή που απαιτείται, ούτε στρατηγική. Έχουμε φαινόμενα ευρωπαϊκών χωρών που μιλούν και λένε πράγματα που είναι προσβολή για το δικό μας πολιτισμό και τον πολιτισμό όλων των ανθρώπων. Είμαστε περήφανοι για την στάση στου λαού μας, ειδικά των νησιωτών… Στην αρχή λέγαμε τίποτα δεν θα γίνει χωρίς κάποιες εσωτερικές συγκρούσεις, ιδεολογικές ή άλλες. Και εδώ είναι μια μάχη συνειδήσεων. Θέλουμε έναν ανθρωπιστικό τρόπο αντιμετώπισης αυτού του προβλήματος ή θέλουμε έναν ρατσιστικό τρόπο “βουλιάξτε τους”. Θέλουμε όρους συλλογικής ευθύνης και αλληλεγγύης να γίνει αυτό ή να κοιτάξει ο καθένας να σώσει την αυλή του και ας πάει το πρόβλημα δίπλα. Θεωρώ ότι είναι μεγάλες δοκιμασίες, ειδικά για τους νέους ανθρώπους, αυτά τα διλήμματα… Αυτή είναι η εποχή που τύχαμε, τίποτα δεν είναι δεδομένο. Το τρένο δεν έχει κατεύθυνση. Είμαστε σε μια εποχή που πρέπει να κάνουμε επιλογές».
